President Trump heeft zondagavond zijn omstreden inreisverbod verdedigd voor burgers uit zeven moslimlanden. In een verklaring zegt hij dat de Verenigde Staten een trotse natie van immigranten is en klaarstaat voor mensen die vluchten voor onderdrukking. ,,Maar daarbij beschermen we wel onze eigen inwoners en grenzen."
Trump ontvangt wereldwijde kritiek vanwege het inreisverbod, waarin het grondgebied van de VS met onmiddellijke ingang tijdelijk gesloten wordt voor reizigers uit Iran, Irak, Libië, Somalië, Soedan, Syrië en Jemen. Toch is de kersverse president niet van plan zijn immigratiebeleid te wijzigen. In de verklaring laat hij weten andere manieren te zullen vinden om de slachtoffers van de burgeroorlog in Syrië te helpen.
Volgens Trump is er geen sprake van een 'moslim-stop' en zijn de media verantwoordelijk voor die suggestie. ,,De maatregelen lijken op die van president Obama in 2011, toen hij gedurende zes maanden geen vluchtelingen uit Irak toeliet. De zeven landen in deze afspraak zijn dezelfde landen die door de vorige regering werden gezien als bron van terreur", aldus de verklaring. ,,Dit gaat niet om geloof, maar om terreur en de veiligheid van ons land." Zodra de veiligheidsmaatregelen opnieuw zijn doorgelicht, zal de VS weer visa verstrekken aan reizigers uit de zeven moslimlanden. Dat zal ongeveer drie maanden in beslag nemen.
De stafchef in het Witte Huis heeft zondag gezegd dat het inreisverbod voor reizigers vanuit zeven aangewezen landen niet geldt voor mensen met een verblijfsvergunning, een zogeheten green card. Daarmee kondigde Reince Priebus een versoepeling aan van het verbod, dat Donald Trump vervolgens verdedigde.
Trumps maatregelen leidden tot wereldwijde onrust en chaos. Reizigers werden vastgezet op Amerikaanse luchthavens, onder wie mensen met een verblijfsvergunning, een green card. Na de verklaring van Priebus kwam de regering pas zondagavond met een officiële verklaring over verblijfsvergunninghouders. John Kelly, die in de regering over binnenlandse veiligheid gaat, zei dat het in het nationaal belang is dat mensen die legaal in de Verenigde Staten verblijven wel het land in mogen. Volgens het Witte Huis kunnen houders van een green card nog wel extra screening verwachten.
Op verschillende luchthavens zijn juristen vrijwillig bij elkaar gekomen om hulp te bieden aan de tegengehouden reizigers uit de zeven landen op de zwarte lijst. Ze zeggen echter dat ze worden belemmerd en geen contact kunnen maken met de mensen, ook al oordeelde een rechter zaterdag dat dat wel zou moeten. Volgens The Washington Post helpen de juristen ook familieleden die staan te wachten of die wel langs de douane kwamen.
Alle houders van een green card die de afgelopen dagen werden vastgehouden, zijn inmiddels vrij, aldus persbureau Reuters. Maar er worden zondagavond nog steeds tientallen mensen vastgehouden op vliegvelden in het hele land. Bij die luchthavens wordt flink gedemonstreerd, evenals bij het Witte Huis en in grote steden als Boston. Er zijn duizenden mensen de straat opgegaan uit protest tegen het inreisverbod.
In minstens vijf Amerikaanse staten besloten rechters dat het decreet van Trump niet opgelegd kan worden, maar het is onduidelijk wat de ambtenaren daarmee hebben gedaan. De rechters besloten vooral dat ongewenste reizigers niet teruggestuurd mogen worden, niet wat er dan wel moet gebeuren. De Britse overheid heeft laten weten dat Britten met een tweede nationaliteit uit één van de zeven landen zich geen zorgen hoeven maken, en dat de Amerikanen hen nog binnen zullen laten.
van onze verslaggever Daan Overveld